Betalen per zak restafval: hoeveel dan?

In oktober 2024 besloot de gemeenteraad dat er een recycletarief komt waarin de hoogte van de afvalstoffenheffing afhangt van hoeveel restafval u aanbiedt. In de raadsvergadering van juni 2025 ging het over hoe die heffing er uit moet zien. Voor de SGP was dit voorstel voor verbetering vatbaar: wij waren initiatiefnemer voor twee amendementen en een motie die allen werden aangenomen. Deze gingen over een hogere vrijstelling voor inwoners met medisch afval, een betere balans tussen een- en meerpersoonshuishoudens, het gefaseerd ingroeien in de nieuwe situatie én het toepassen van een voorschotbedrag. 

In oktober 2024 besloot de gemeenteraad dat er een recycletarief komt waarin de hoogte van de afvalstoffenheffing afhangt van hoeveel restafval u aanbiedt. In een uitgebreid achtergrondartikel lichtten we destijds het standpunt van de SGP toe.

Lees het artikel van oktober 2024

In de raadsvergadering van 26 juni 2025 debatteerden we over het voorstel hoe de heffing er uit zou gaan zien. In dit artikel nemen we u daar uitgebreid in mee.

Wat stelde het college voor?

Het college heeft uiteengezet dat niets doen leidt tot een kostenstijging van zo’n 10% per jaar, omdat de kosten voor het verwerken van restafval jaarlijks flink toenemen. Het voorstel was dat per zak restafval €1,50 in rekening gebracht wordt. Bewoners langs de dijk maken gebruik van een minicontainer voor restafval en de tarifering hiervan is naar rato. Gemakshalve wordt verder in dit artikel alleen over zakken restafval gesproken. Los van de hoeveelheid aangeboden zakken restafval, stelde het college een basistarief voor, uitgesplitst naar type huishouden (eenpersoons, tweepersoons of meerpersoons). Samengevat ziet dat er zo uit:

In rekenvoorbeelden gaf het college aan dat het de bedoeling is dat huishoudens vervolgens hun hoeveelheid restafval halveren, waardoor de variabele kosten ook zullen dalen.

Daarnaast stelde het college een uitvoeringsregeling voor waarin vrijstelling geboden wordt aan inwoners die om medische redenen (veel) meer restafval aanbieden (bijvoorbeeld incontinentiemateriaal). In deze regeling werd een vrijstelling voorgesteld van 12 zakken per jaar.

Waarom vindt de SGP dat dit anders moet?

Hoewel de SGP voorstander is van de invoering van een recycletarief, kleefden aan het huidige raadsvoorstel een aantal stevige bezwaren:

1. In oktober 2024 ging het college uit van ongeveer 2,5 keer meer zakken restafval per huishouden dan in het huidige voorstel. Dit zou betekenen dat gezinnen ongeveer eens per 2 weken een zak wegbrengen en eenpersoonshuishoudens nog minder. En in de gewenste situatie volgens het rekenvoorbeeld, wordt dit ook nog eens gehalveerd.
2. In de oude regeling hangt de hoogte van het tarief af van het type huishouden. Dat lijkt eerlijk: meer personen produceren ook meer afval en moeten dus ook meer betalen. Maar het voorstel van het college vergroot dit verschil: meerpersoonshuishoudens zouden een hoger basistarief moeten betalen én bieden daarnaast meer zakken restafval aan, waardoor ook het variabel tarief hoger uitvalt.
3. De heffing van het variabel deel zou pas in 2027 opgelegd worden. Dat betekent in 2026 alleen het lagere vaste tarief, met als risico dat een heel aantal inwoners onaangenaam verast zou worden in 2027, omdat zij niet bereikt zijn door de communicatie van de gemeente.
4. De vrijstelling voor 12 zakken restafval voor medisch afval is voor de SGP veel te laag. Het type afval (incontinentiemateriaal) leent zich er niet voor om lang in of om het huis te bewaren, zeker niet in de warme zomermaanden.
5. Tot slot miste de verordening een aantal woorden, waardoor feitelijk geen vrijstelling verleend kon worden voor medisch afval. Daarnaast kreeg het college niet de bevoegdheid om de uitvoeringsregeling vast te stellen, terwijl deze al wel in concept gepubliceerd was.

Voor de SGP was dit aanleiding tot 2 amendementen en 1 motie¹. Daarin verhoogden we de vrijstelling van 12 naar 50 zakken restafval per jaar en introduceerden we een vast basistarief voor ieder type huishouden, een ingroeimodel en een toeslag. Dit ziet er als volgt uit:

In deze variant wordt al in 2026 een voorlopige aanslag van 60 euro opgelegd aan ieder huishouden. In 2027 wordt deze verrekend met het daadwerkelijk aantal aangeboden zakken restafval. Die 60 euro is voor ieder huishouden gelijk, omdat het AVG-technisch niet mogelijk bleek hierin te differentiëren. Vanaf 2027 wordt de variabele heffing gebaseerd op het aantal aangeboden zakken van 2026, vergelijkbaar met het systeem voor de energierekening. Dat voorkomt hevige uitschieters en schetst een eerlijker beeld voor de inwoner. Het ingroeimodel is terug te zien in de kosten per zak. In 2026 is dat €1,00 en vanaf 2027 €1,50. Het basistarief is scherp neergezet en het college maakte zich zorgen over het risico dat de gemeente hiermee loopt. Daarom hebben we voorgesteld in de begroting van 2026 een risico van € 400.000 op te nemen. Omdat wij vinden dat vooral de gemeente risicodragend moet zijn voor de implementatie van dit systeem en niet de inwoners. Uiteraard wil de SGP wel dat op de langere termijn de afvalstoffenheffing 100% kostendekking biedt.

Tot slot heeft de SGP een amendement ingediend om de verordening zo aan te passen, dat medische vrijstelling ook daadwerkelijk mogelijk is en het college de bevoegdheid heeft om een uitvoeringsregeling hiervoor vast te stellen.

Beide amendementen en de motie werden mede ingediend of gesteund door meerdere partijen, waardoor ze allemaal werden aangenomen.

Hoe hoog wordt voor mij de heffing?

Dat hangt af van uw verbruik. Het basistarief wordt €390 en daarbovenop komt voor iedere aangeboden zak restafval €1,00. Ongeacht de hoeveelheid afval deze zak bevat. De eerste winst voor inwoners is dus volle zakken van 60 liter aan te bieden en geen kleinere of legere zakken. Daarna valt nog heel veel winst te halen in het scheiden van met name GFT en PMD uit uw restafval, hoewel dat ook erg verschilt per huishouden. U kunt op de website van Cyclus opvragen hoeveel klepopeningen zij geregistreerd hebben van uw huishouden de afgelopen maanden. Dan kunt u een inschatting maken van wat de hoogte van uw variabele heffing wordt.

-------------------------------

[1] 

Motie Verhogen vrijstelling medisch afval

Amendement uniform basistarief en ingroeimodel

Amendement herstel juridische omissies afvalstoffenverordening